ریسک کسب و کار در بین انواع بیزینس ها رایج است، بنابراین اهمیت مدیریت ریسک موثر را نمی توان اغراق کرد. ریسک موجود در هر کسب و کار بر توانایی یک تجارت برای عملکرد صحیح و موفقیت مالی تاثیر می گذارد؛ بنابراین، درک ریسک های احتمالی هر کسب و کار برای همه انواع مدیران ضروری است. بیایید دقیق تر بررسی کنیم.
تعریف ریسک کسب و کار
اجتناب از ریسک های آینده برای کسب و کارها، غیر ممکن است، اما کنترل و مدیریت صحیح ریسک قابل دستیابی است. قبل از اینکه به این موضوع ادامه دهیم، مهم است که اصطلاح “ریسک کسب و کار” را درک کنیم.
ریسک در زمینه تجارت و کسب و کار، به عنوان هر تهدید یا نیرویی تعریف می شود که مانع از رسیدن یک کسب و کار به اهداف مالی خود و یا باعث شکست آن کسب و کار شود.
نیروهایی که در کسب و کارها ریسک ایجاد می‌کنند می‌توانند از منابع داخلی باشند، مانند:
- ساختار مدیریت ضعیف
- بازاریابی اشتباه
- سرقت
- از دست دادن کارمندان با استعداد
نیروهای خارجی نیز ممکن است نقش داشته باشند، مانند:
- افزایش قیمت مواد اولیه برای تولید
- افزایش رقابت
- تغییر در تقاضای مشتری
- بلایای طبیعی
- تغییر در سیاست دولت یا بازار
چنین نیروهایی اجتناب کامل از ریسک را برای هر کسب و کاری غیرممکن می‌کنند، زیرا غیرقابل پیش‌بینی هستند و نمی‌توانند توسط کسب‌وکار کنترل شوند. با این حال، اقداماتی وجود دارد که می تواند توسط کسب و کارها برای جلوگیری از این خطرات انجام شود. به عنوان مثال ایجاد یک استراتژی مدیریت ریسک است.
انواع ریسک در کسب و کار
ریسک استراتژیک
این ریسک زمانی به وجود می‌آید که یک استراتژی تجاری که قبلاً طراحی شده بود، اثر و کاربری خود را از دست دهد، به گونه‌ای که بر تولید و رشد کسب‌وکار تأثیر می‌گذارد، در واقع استراتژی اتخاذ شده، کسب‌وکار را از دستیابی به اهداف تعیین‌شده باز می دارد.
این خطر می تواند با تغییر در فناوری، ورود رقبای جدید، تغییر در استراتژی تجاری یک رقیب مستقیم، یا کاهش علاقه مشتری رخ دهد. برای غلبه بر این خطر، کسب و کارها باید استراتژی خود را تطبیق دهند.
مثال:
رقیب مستقیم یک کسب‌وکار، قیمت محصولات یا خدمات آن را کاهش می‌دهد، در نتیجه استراتژی کسب‌وکاری که در ابتدا به‌عنوان یک ارائه‌دهنده محصولات ارزان شناخته شده بود، تحت تاثیر قرار میگیرد.
ریسک عملیاتی
این ریسک موردی است که در داخل کسب و کار ایجاد می شود، از این رو می توان آن را یک ریسک داخلی نامید. ریسک عملیاتی از فعالیت روزانه کسب و کار ناشی می شود. این می تواند شامل نقص فنی، تصمیم گیری نامناسب یا مسائل مربوط به کارمندان باشد. با این حال، توجه به این نکته ضروری است که گاهی اوقات خطرات عملیاتی ممکن است به دلیل رویدادهای خارجی مانند بلایای طبیعی، قطع برق و… نیز باشد.
یک رویداد بزرگ مربوط به بانک چند ملیتی HSBC زمانی رخ داد که تیم مبارزه با پولشویی در سال 2012 نتوانست به اندازه کافی، پولشویی کارتل های مواد مخدر مکزیکی و برخی از کارکنان این بانک را متوقف کنند. این شرکت مجبور شد حدود 1.92 میلیارد دلار جریمه بپردازد.
ریسک مالی
اگرچه همه انواع ریسک های احتمالی در کسب و کار در نهایت بر روی امور مالی کسب و کار تاثیر می گذارند، اما نوع مالی، به معنای خطر زیان مالی ناگهانی است. این ممکن است به دلیل تغییر در شرایط بازار، ارائه اعتبار به مشتریان و بدهی شرکت، ایجاد شود.
مثال: فروش محصول کسب و کارتان به صورت اعتباری به 60 درصد از مشتریان، این امر کسب و کار شما را در معرض خطرات مالی زیادی قرار می دهد زیرا مشتریان شما ممکن است نتوانند هزینه خدمات ارائه شده را به صورت اعتباری پرداخت کنند.
ریسک انطباق
این نوع ریسک کسب و کار در صنایعی که بسیار تحت نظارت هستند، رایج است. ریسک انطباق ناشی از عدم پیروی کسب و کارها از مقررات عملیات صنعتی است. خطر انطباق همچنین ممکن است پس از معرفی مقررات جدید عملیات تجاری ایجاد شود که می تواند به طور قابل توجهی بر استراتژی یک کسب و کار تأثیر بگذارد.
خطر انطباق ممکن است زمانی رخ دهد که یک تجارت مواد غذایی خدمات خود را از یک منطقه جغرافیایی به منطقه دیگر، مثلاً از آفریقا به اروپا، گسترش دهد. از آنجایی که هر منطقه جغرافیایی قوانین غذایی منحصر به فرد خود را دارد، قوانین موجود در آفریقا با اروپا متفاوت است. این ممکن است کسب و کار را مجبور کند که یک شرکت تابعه را برای رعایت مقررات محلی راه اندازی کند، که می تواند هزینه قابل توجهی برای کسب و کار داشته باشد.
ریسک شهرت
شهرت یک شرکت مهم است. شرکتی با شهرت ویران شده در معرض خطر از دست دادن حمایت عمومی و مشتریان است و در نتیجه بر وفاداری به برند، تأثیر منفی می گذارد.
مثال: ناتوانی مداوم یک کسب و کار در برآورده کردن انتظارات مشتری با محصولات یا خدمات بی کیفیت، محصول غیر استاندارد ممکن است کسب و کار را در معرض ریسک کسب شهرت بد از طریق بررسی مشتریان قرار دهد.
شناخت و ارزیابی ریسک در کسب و کار
ریسک های کسب و کار به طور کلی اجتناب ناپذیر هستند، از این رو نیاز به ارزیابی های منظم است. هدف کسب و کارها باید شناسایی این خطرات و رسیدگی فوری به آنها باشد. ارزیابی ریسک کسب و کار را می توان به سه مرحله تقسیم کرد:
شناسایی ریسک ها: تمام خطرات بالقوه ای که ممکن است کسب و کار با آن مواجه شود را بشناسید، این را می توان از طریق طوفان فکری، تحلیل صنعت و ممیزی داخلی انجام داد.
ارزیابی ریسک ها: تعیین تاثیر احتمالی ریسک بر کسب و کار، این را می توان با اختصاص یک امتیاز به هر ریسک بر اساس احتمال بروز و تأثیر بالقوه آن انجام داد.
اولویت بندی ریسک ها: ریسک ها را بر اساس تاثیر و احتمال بروز آنها اولویت بندی کنید. ابتدا باید به ریسک های دارای اولویت بالاتر پرداخته شود، زیرا آنها بزرگترین تهدید را برای کسب و کار به همراه دارند.
مهم است که به یاد داشته باشید که ارزیابی ریسک کسب و کار تنها اولین گام در فرآیند مدیریت ریسک است.
مدیریت ریسک در کسب و کار
در حالی که هدف ارزیابی ریسک کسب و کار، درک ریسک است، هدف مدیریت ریسک، کاهش تأثیر این عدم قطعیت است. در ادامه روش هایی برای مدیریت ریسک های کسب و کار آورده شده است:
- یک طرح کسب و کار تهیه کنید که احتمالات آتی تغییرات بازار و گام هایی را که کسب و کار می تواند برای کاهش اثرات آنها بردارد را مشخص کند.
- در آموزش کارکنان برای مقابله با مشتریان ناراضی یا بلایای طبیعی (مانند سیل) سرمایه گذاری کنید.
- از کارشناسان و مشاورینی استفاده کنید که دانش تخصصی در مورد نحوه مقابله با ریسک کسب و کار دارند.
- خطرات تجاری را در مقیاس احتمال وقوع اولویت بندی کنید.
- دارایی های تجاری را بیمه کنید.
- فروش محصولات متنوع و جدید در بازارهای مختلف ، ممکن است خطر تصاحب سهم بازار کسب و کار توسط رقبا را به حداقل برساند.
- یک تیم مدیریت ریسک برای کسب و کار خود ایجاد کنید.
- به مشتریان پرخطر محدودیت اعتبار بدهید.
- برای محافظت از شهرت خود، تضمین کیفیت را برای محصولات خود ارائه دهید.
- در مورد بازار، علاقه مصرف کننده، رقبا و مقررات خود به روز باشید و تغییرات در بازار را بپذیرید.
سخن آخر
اجتناب از ریسک کسب و کار غیرممکن است، بنابراین درک و ارزیابی مداوم خطرات احتمالی، در مدیریت ریسک شما مهم است؛ ریسک، صرف نظر از نوع آن، بر اهداف مالی شرکت تأثیر می گذارد و می تواند باعث شکست کسب و کار شود.
